بازار های جهانی را برای شما به راحتی قابل دسترس می کنیم.
واردات کالا یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های اقتصادی هر کشور است. در واقع، بسیاری از کشورها به دلیل عدم تولید داخلی برخی کالاها، افزایش رقابت و کیفیت تولید داخلی یا نیاز به تکنولوژی برتر و تنوع در بازار، مجبورند کالاهایی را از سایر کشورها وارد کنند. ما در ادامه این مقاله، به بررسی مراحل واردات کالا، شرایط و هزینه‌های واردات کالا، مقررات واردات کالا و مهم‌ترین مبادی؛ نظیر واردات از چین و واردات از دبی و نکات مهمی که باید در نظر داشته باشید می‌پردازیم. اگر شما هم قصد انجام واردات کالا به طور موقت یا دائم را دارید؛ خواندن این مقاله به شما توصیه میشود.
واردات کالا را از کجا شروع کنیم؟
ممکن است شما قصد ورود به بیزینس واردات را داشته باشید و یا برای دفعات معدودی (حتی یکبار) کالایی را خریداری و وارد کشور کنید. در هر دو صورت آشنایی با پروسه واردات و نحوه چگونگی شروع واردات کالا که در سه قدم زیر خلاصه میشود، برای شما مفید خواهد بود.
تهیه اطلاعات بازرگانی در ایران
شروع واردات کالا می‌تواند شامل گام‌های متفاوتی مثل مشورت با تیم‌های بازرگانی، آشنایی با قوانین وارداتی و… شود؛ اما سه مرحله یادگیری مراحل واردات کالا، تحقیق و بررسی و تهیه اطلاعات بازرگانی، مهم‌ترین قدم‌ها برای شروع واردات کالا است که در ادامه این سه قدم را توضیح می‌دهیم.
یادگیری مراحل واردات کالا
دانش واردات و اطلاع از قدم‌های لازم در این مسیر (در ادامه به طور مفصل توضیح خواهیم داد) و آشنایی با اصطلاحات واردات، اولین و مهم‌ترین قدم برای شروع واردات کالا است. در این مرحله اطلاع از ممنوعیت کالاهای وارداتی، اطلاع از ترتیب مراحل واردات امری بسیار مهم است که در صورت غفلت از این نکات ممکن است ضررهای مالی جبران ناپذیری را متحمل شوید.
تحقیق و بررسی
گام بعدی، تحقیق و بررسی در مورد بازار و نیازهای مشتریان است. شما باید بازارهای مختلف را بررسی کنید و محصولاتی را که می‌خواهید وارد کنید بازرسی کنید. حضور در هیئت های تجاری، استفاده از سرچ اینترنتی، حضور در نمایشگاه‌ها بین المللی و مراجعه به اتاق‌های بازرگانی، همه و همه برای یافتن منبع خوب برای واردات کالا مناسب است.
تهیه اطلاعات بازرگانی
برای واردات کالا به کشور، باید اطلاعات بازرگانی لازم را جمع آوری کنید. این اطلاعات شامل آشنایی با قوانین واردات کالا، مجوز و مدارک لازم برای واردات، ارزش گمرکی، روش‌های پرداخت و غیره می‌شوند.
آیا خودمان به تنهایی می‌توانیم واردات کالا را انجام دهیم؟
شخص حقیقی یا حقوقی می‌تواند به صورت مستقیم کالا را وارد کند. با این حال، وارد کردن کالا به کشور، نیازمند توجه به مقررات و قوانین گمرکی و مالیاتی میباشد که در هر کشوری متفاوت است.
در بسیاری از کشورها، شخصی که می‌خواهد کالا را وارد کند باید از یک شرکت حمل و نقل و یا یک کارگزار گمرکی استفاده کند، تا بتواند کالاها را از مرز ورودی وارد کند. در این حالت، شرکت حمل و نقل یا کارگزار گمرکی مسئول انجام امور گمرکی، مالیاتی و بیمه‌ای مربوط به کالا است و شخص حقیقی یا حقوقی، مسئول پرداخت هزینه‌های مربوط به خدمات ارائه شده توسط شرکت حمل و نقل یا کارگزار گمرکی میباشد. در هر صورت، بهتر است قبل از شروع به وارد کردن کالا، با مقررات و قوانین مربوطه؛ مانند قوانین گمرکی، مالیاتی، بیمه‌ای و سایر مقررات داخلی که در کشور اعمال میشود، آشنا باشید. کارشناسان راهکار تجارت پایا در این زمینه همراه شما هستند.
مراحل واردات کالا شامل چه گام‌هایی هستند؟
در رابطه با ترتیب و اولویت انجام هریک از مراحل واردات کالا نظرات مختلفی وجود دارد. اطلاع از لیست کالاهای مجاز و همچنین سودآور برای واردات، انتخاب کشور مبدا، بازرسی جهت اطمینان از اصالت کالا، حواله پول، انتخاب روش ارسال بار (هوایی-دریایی-زمینی) و… از مراحل واردات کالا به کشور است. شرکت پانل تجارت(منطقه آزاد ماکو) با سابقه درخشان در امر واردات کالا به کشور، با تشخیص اولویت بندی مراحل، موارد زیر را پیشنهاد می‌کند:
- منبع یابی و سورسینگ Sourcing
- چانه زنی و مذاکره با فروشنده
- دریافت پیش فاکتور (پروفرما)
- بازرسی کمی و کیفی کالا
- ثبت سفارش
- پرداخت هزینه و حواله ارزی
- حمل و نقل
- صدور بارنامه کالا
- اخذ ترخیصیه از شرکت حمل کننده
- اظهار کالا به گمرک
- انجام فرایند های گمرکی
- بارگیری و تحویل کالا
اگر بخواهیم تمامی مراحل ذکر شده را در دو گام کلی دسته بندی کنیم، قدم اول انتخاب و خرید کالا است که این گام شامل موارد زیر میشود:
منبع یابی و سورسینگ Sourcing
اولین مرحله برای واردات کالا، منبع یابی یا سورسینگ است. منبع یابی شامل تعیین بهترین تامین کننده و همچنین بازرسی جهت اطمینان از صحت و اصالت کالا است. منبع یابی به دانش و تجربه زیادی نیاز دارد؛ اگر وارد کننده به این موارد توجه نداشته باشد ممکن است در بعد مالی به مشکل خورده و یا اینکه کالای بی کیفیت و تقلبی وارد کند! بنابراین بهتر است حتما از یک تیم تخصصی و مجرب جهت منبع یابی کمک بگیرید. شرکت پانل تجارت در این امر با مشتریان خود همراه خواهد شد.
چانه زنی و مذاکره با فروشنده
قدم دوم از مراحل واردات کالا پس از منبع یابی مذاکره با فروشنده و گرفتن اطلاعات در مورد کالا و تعهدات مالی و بیمه ای است. چانه زنی و گرفتن تخفیف برای خرید، نیازمند تجربه و تخصص است تا علاوه بر اطمینان از کیفیت کالای خریداری شده بتوانید حاشیه سود خود را نیز افزایش دهید. در نهایت پس از چانه زنی ها باید اقدام به سفارش کالا و در صورت لزوم گرفتن نمونه کالا از فروشنده کنید.
دریافت پیش فاکتور (پروفرما)- Proforma Invoice از فروشنده
پس از انجام مذاکره، مرحله بعدی دریافت پیش فاکتور یا پروفرما از فروشنده کالا است. پروفرما سندی است که موارد زیر در آن ذکر میشود:
شماره و تاریخ صدور پیش فاکتور و تاریخ اعتبار آن
نام و آدرس کامل فروشنده
نام و آدرس کامل خریدار
مشخصات کامل کالا با شرح کیفی، کمی، تعداد، مقدار، ابعاد، وزن خالص و ناخالص
شماره تعرفه گمرکی
مبلغ پرفرما با ذکر نوع ارز به تفکیک قیمت واحد، هزینه بسته بندی و هزینه حمل
شرح تفکیک وظایف و مسئولیت‌ها بین خریدار و فروشنده بر اساس قوانین اینکوترمز
مبدأ و مقصد نهایی کالا به شرح بنادر یا محل بارگیری و تخلیه
وسیله حمل کالا
نحوه پرداخت وجه کالا (پرداخت پیش پرداخت و…)
کشور سازنده کالا COUNTRY OF ORIGIN
نکته مهم:
بررسی پیش فاکتور و اینکه دریافت پیش فاکتور با چه قیمتی و با چه شرایطی انجام گرفته است و مطالعه اینکوترمز (تعداد محصول، قیمت محصول و شرایط تحویل محصول و…) بسیار مهم است.
بازرسی کمی و کیفی کالا
در تجارت بین المللی، یکی از دغدغه‌های اصلی خریدار کالا این است که فروشنده، محصول مورد نظر را با کیفیت و مشخصات درج شده در قرارداد ارسال کند.
به منظور پیشگیری از هرگونه مغایرت، برخی شرکت‌های بازرگانی طی مرحله‌ای تحت عنوان بازرسی کالا، موظف‌اند تا طبق مستندات درج شده در قرارداد، کیفیت محصول را بررسی کنند. این فرایند شامل عملیات بازرسی کیفی و کمی محصول، نمونه برداری و آزمایش میشود. و در نهایت در صورت مطابقت نتیجه بازرسی‌ها با مشخصات محصول در قرارداد، گواهی بازرسی کالا صادر شده تا سندی بر تایید کیفیت محصول مورد نظر باشد.
برای برآورد هزینه‌ها و بررسی کمی کالا باید به قیمت کالا، هزینه‌های حمل و نقل، هزینهٔ ترخیص کالا، هزینه‌های جانبی مانند هزینه های اخذ مجوز توجه کنید.
ثبت سفارش
پس از بررسی پروفرما نوبت به بررسی کالا می‌رسد. در این مرحله از واردات کالا، شما نیاز به کارت بازرگانی دارید. بررسی کالا از طریق بارگذاری پیش فاکتور در سامانه جامع تجارت ایران (NTSW) انجام می‌گیرد. بررسی کالا به طور کل به معنی: چک‌کردن آزاد بودن کالای وارداتی شما است که شامل بررسی عدم تولید داخلی، ممنوعه نبودن کالا و بررسی اولویت کالا (جهت اطلاع از تالار اول یا دوم و یا تخصیص ارز وارداتی و…) میشود. در نهایت پس از بارگذاری پروفرما، مجوز ثبت سفارش و واردات کالا برای شما صادر میشود. لازم به ذکر است که برای برخی از کالاها، اخذ شناسه کالا یا مجوزاتی مانند بهداشت یا IRC یا …نیاز است.
پرداخت هزینه و حواله ارزی
مرحله پرداخت هزینه شامل داشتن حساب ارزی، ارائه حساب بانک مورد نظر هنگام ثبت سفارش، درخواست تخصیص ارز از بانک مرکزی، تأیید تخصیص ارز توسط بانک مرکزی، پرداخت هزینه به بانک عامل و حواله مبلغ می شود. تمامی این مراحل نیاز به داشتن کارت بازرگانی دارد. با توجه به قوانین جدید قبل از درخواست تخصیص ارز میبایست ۵ درصد میلغ فاکتور در بانک بلوکه شود و قبل از تامین ارز، ۳۵ درصد مبلغ فاکتور نیز بلوکه میشود.
حمل و نقل
در این مرحله نحوه حمل و نقل کالا توسط خریدار و با تأیید فروشنده انجام میشود. نحوه بارگیری کالا قبلاً در قرارداد بین خریدار و فروشنده مشخص شده است. انواع بارگیری کالا مانند ایکس ورک (EXW) (تحویل درب کارخانه)، فوب (FOB) (تحویل کالا بر روی کشتی)، سی‌اف‌آر (CFR) (تحویل کالا در گمرک) می باشد.
انتخاب روش حمل
در این مرحله شما به یک شرکت حمل و نقل بین‌المللی نیاز دارید. با توجه به تعهدات ذکر شده بین خریدار و فروشنده در اینکوترمز و پروفرما، هزینه و روش حمل متغیر میباشد. اگر شرکت فروشنده حمل کالا را پذیرفته باشد به طور مثال می‌تواند کالا را در بندرعباس، بوشهر و… تحویل دهند. در این صورت شما دیگر نیازی به شرکت حمل و نقل ندارید. در غیر این صورت خریدار با یک شرکت حمل (هوایی، دریایی و یا زمینی) قرارداد بسته و پس از استعلام، حمل کالا صورت می‌گیرد.
انتخاب روش حمل بر اساس روش های حمل و نقل بین المللی به شرح زیر است:
حمل هوایی تحویل کالا به وسیله شرکت های حمل و نقل هوایی
حمل دریایی تحویل کالا به وسیله شرکت های حمل و نقل دریایی
حمل زمینی تحویل کالا به وسیله شرکت های حمل و نقل زمینی
البته روش دیگری حمل کالا تحت عنوان حمل و نقل ترکیبی نیز وجود دارد؛ حمل و نقل ترکیبی شامل انتقال کالا از کشور مبدا به کشور مقصد با چند روش حمل متفاوت است. برای مثال در قسمتی از مسیر که مرز آبی وجود دارد؛ حمل و نقل به روش دریایی انجام شده و بخش دیگر مسیر، کالا به صورت زمینی منتقل میشود.
صدور بارنامه
بعد از انتخاب روش حمل نوبت به صدور بارنامه کالا می‌رسد. همان‌طور که توضیح دادیم مسئولیت حمل و نقل کالا با توجه به مفاد ذکر شده (اینکوترمز) با فروشنده یا خریدار است. فروشنده کالا را به شرکت حمل انتخابی تحویل می‌دهد و از شرکت حمل، بارنامه یا راهنامه (BL –Bill of lading) دریافت می‌کند. نوع بارنامه باتوجه‌به روش حمل انتخابی بارنامه هوایی، دریایی و زمینی متفاوت است.
قدم دوم از گام واردات کالا ترخیص است. این مرحله به طور کلی شامل موارد زیر میباشد.
اخذ ترخیصیه
برای اخذ ترخیصیه خریدار یا نماینده قانونی خریدار (شخصی که نامش در بارنامه درج شده است) باید با در دست داشتن سه نسخه اصل بارنامه یا کپی نسخه ریلیز شده به شرکت حمل بار مراجعه کند. علاوه بر اخذ ترخیصیه، قبض انبار و رسید را نیز باید دریافت کند. در این مرحله یک رسید الکترونیکی نیز به واردکننده تخویل داده میشود که تمامی اطلاعات در به صورت آنلاین قابل مشاهده است.
رسید الکترونیکی در واقع سندی است که هنگام تحویل بار، توسط شرکت های حمل و نقل صادر میشود که حاوی اطلاعات مربوط به محموله مثل نوع و وزن بار، مبدا و مقصد، روش حمل و نقل و … است.
اظهار به گمرک
پس از خرید و واردات کالا فرد موظف است کالا را در گمرک اظهار کند. شما باید اعلام کنید که کالای خریداری شده را از کدام کشور و با چه قیمتی خریداری کرده‌اید. اظهار به گمرک شامل موارد: ثبت مشخصات ترخیصیه در سامانه EPL، ارزیابی کالا در صورت نیاز، دریافت مجوزهای لازم (استاندارد و…)، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، دریافت پروانهٔ الکترونیک، بارگیری کالا و خروج بار به سمت انبار است. موارد ذکر شده همگی بخشی از فرایند ترخیص کالا از گمرک است که فرد با ارائه این موارد و طی کردن مراتب قانونی می‌تواند اقدام به خروج کالای خود از گمرک کند.
مقدار سرمایه لازم برای واردات کالا به نوع کالا، میزان و حجم واردات، هزینه‌های حمل و نقل، بیمه، مالیات‌ها و دیگر هزینه‌های مربوط به واردات بستگی دارد؛ بنابراین، این مقدار به صورت کلی قابل تعیین نیست و باید بر اساس شرایط هر وارد کننده و کالای مورد نظر تعیین شود. در هر صورت، وارد کردن کالا به دلیل داشتن هزینه‌هایی مانند هزینه‌های گمرکی، مالیات و حمل و نقل، نیاز به سرمایه قابل توجهی دارد؛ بنابراین، بهتر است برای واردات کالا، ابتدا یک برنامه کسب و کار جامع طراحی کرده و به محاسبه دقیق هزینه‌ها و سرمایه مورد نیاز بپردازید. همچنین، می‌توانید با مشاوران و کارشناسان بازرگانی مشورت کنید تا بهترین راهکارهای ممکن را برای واردات کالا پیدا کنید.
مبدأهای محبوب واردات به ایران کدام‌اند؟
انتخاب مبدأ واردات به ایران به عوامل مختلفی مانند نوع کالا، تقاضای بازار، روابط تجاری، تحریم‌های بین‌المللی، قیمت، کیفیت کالا و… بستگی دارد.
کم بودن قیمت بعضی از کالاها در برخی از کشورها باعث محبوبیت برخی مبداها برای واردات شده است و شرایط سخت برخی کشور ها باعث عدم انتخاب آنها توسط بازرگانان شده است.
برخی از مبدأهای محبوب واردات به ایران عبارت‌اند از:
واردات از چین
به دلیل داشتن اقتصادی بزرگ و ظرفیت بالای تولید، چین یکی از مهم‌ترین مبدأهای وارداتی به ایران محسوب میشود. بسیاری از شرکت ها و مجموعه های تولیدی به علت بالا بودن هزینه موارد اولیه ترجیح می دهند با واردات نیاز خود را رفع کنند. مهم ترین کالاهای وارداتی از چین کالاهای مصرفی، دستگاه های صنعتی و قطعات را شامل می شود. در سال های اخیر نیز به علت محدودیت مراودات ایران با دیگر کشور ها، فعالیت های تجاری بین ایران و چین افزایش یافته است.
خرید و واردات هر کدام از کالا های ذکر شده در تعداد کم و فله امکان پذیر است. در صورت پیدا کردن یک منبع خوب پیشنهاد می شود واردات را در تعداد بالا انجام دهید تا سود حاصل از آن نیز افزایش یابد.
کالاهای محبوب برای واردات از چین :
۱.کالاهای مصرفی
۲.دستگاه صنعتی و قطعات
۳.تجهیزات مخابراتی
۴.پمپ هوا
۵.منسوجات و پارچه
۶.لوازم یدکی خودرو و موتور سیکلت
واردات از ترکیه
ایران و ترکیه روابط تجاری خوبی دارند و ترکیه یکی از مباداهای اصلی واردات به ایران است. در سال های اخیر نیز به علت وجود تحریم ها و کاهش روابط تجاری ایران با دیگر کشور های اروپایی و همچنین قیمت دلار، واردات از ترکیه به ایران افزایش یافته؛ زیرا به علت کمی مسافت هم هزینه های حمل و نقل کاهش می باید و هم گاهی معافیت‌های گمرکی ای که بین دو کشور اعمال میشود واردات را به صرفه می کند.شاید بیشترین تقاضا برای واردات از ترکیه مربوط به پوشاک باشد ولی لازم است بدانید واردات پوشاک رویه قانونی ندارد. درحال حاضر قطعات خودرو و ماشین آلات کشاورزی از کالاهای وارداتی از ترکیه هستند.
واردات از دبی
دبی همسایه ایران است و به دلایلی مانند داشتن یکی از بزرگ‌ترین بنادر جهان، نزدیکی به ایران و کم هزینه بودن خدمات حمل و نقل و ترخیص از مباداهای محبوب وارداتی به ایران است. در حال حاضر خرید از بسیاری کشورها به علت تحریم ها توسط ایرانیان امکان پذیر نیست؛ در این بین دبی نقش واسطه ای ایفا کرده و روند خرید و واردات کالا را تسهیل می کند.
لازم به ذکر است که لیست مبدا های وارداتی به ایران بسیار گسترده است و انتخاب مبدا برای واردات کالا بستگی به نوع کالا و دیگر شرایط دارد.
بررسی انواع مختلف واردات کالا
واردات کالا می تواند به دو صورت واردات قطعی کالا و واردات موقت کالا انجام گیرد. در واردات قطعی کالا به‌عنوان‌مثال، واردات قطعات الکترونیکی برای تولید محصولات الکترونیکی مانند تلویزیون، موبایل و لپ‌تاپ و… با پرداخت حق ورودی، هزینه‌های انجام خدمات گمرکی، انجام کلیه امور گمرکی صورت میگیردد. اما در ورود موقت کالا، کالا برای مدت معینی برای مصارف خاص مانند استفاده در یک پروژه خاص، نمایشگاه، ساخت و ساز و… انجام می شود. واردات موقت کالا معمولاً برای مدت زمان محدود است و در انتهای این مدت باید کالا از کشور صادر شود.
معرفی ۴ کالای پرسود وارداتی
کالاهای پرسود وارداتی به ایران بسته به شرایط بازار و نیازهای مختلف کشور، متفاوت هستند. با این حال، برخی از کالاهای پرسود وارداتی به ایران شامل موارد زیر می‌شوند:
واردات قطعات الکترونیک به ایران
به دلیل نیاز بسیاری از صنایع به قطعات الکترونیکی، واردات این کالاها به ایران از جمله کالاهای پرسود محسوب میشود. بازار واردات قطعات الکترونیک بسیار داغ است و رقابت در آن زیاد است. همچنین قوانینی برای واردات این محصولات وجود دارد که آگاهی از آن ها بسیار مهم است. لوازم و تجهیزات الکترونیک و رباتیک اعم از قطعات الکترونیک، بردهای هوشمند، انواع موتور ساده و گیربکس دار، خازن و کیت های الکترونیکی از کالا های مجاز هستند.
واردات قطعات یدکی خودرو
با توجه به قیمت بالای خودروها و تقاضای بالا، واردات قطعات یدکی خودرو به ایران همیشه یکی از کالاهای پرسود بوده است. در حال حاضر بیش از ۲۰ شرکت خودروسازی چینی در زمینه تجارت قطعات یدکی خودرو، همکاری ساخت و سرمایه گذاری و تأسیس کارخانه با ایران در صنعت خودرو سازی همکاری می کنند.
واردات لوازم جانبی موبایل
تنوع بسیار محصولات جانبی موبایل باعث شده که یکی از کالاهای پرسود وارداتی باشد و تجار ایرانی به میزان زیادی از گلس، قاب و کیس‌های متنوع، شارژر، هندزفری و… را در مدل‌ها و برندهای مختلف از کشور چین تهیه نمایند. همچنین محصولاتی مانند گوشی‌های هوشمند و تبلت‌های برند، جزو کالاهای پرسود وارداتی به ایران هستند.
واردات کالاهای اساسی
برای کاهش هزینه های خرید کالاهای اساسی یکی از تمهیدات لازم واردات کالاهای اساسی است که در سالهای اخیر بسیار گسترش یافته است و دولت با تخصیص ارز به این نوع کالاها به وارد کنندگان کمک می کند. این نوع کالا ها شامل دانه‌های روغنی، برنج، بذر و کود کشاورزی و غذاهای وارداتی دیگر است که از کالاهای پرسود وارداتی به ایران محسوب می شود.
در کل، با توجه به شرایط بازار و نیازهای مختلف کشور، کالاهای پرسود وارداتی به ایران متفاوت هستند و ممکن است در طول زمان تغییر کنند.